Lifunartíðni og horfur fyrir bráða eitilfrumukrabbamein (ALL)
Efni.
- Hverjar eru lifunarhlutfall allra?
- Hjá börnum
- Hvaða þættir hafa áhrif á lifunartíðni?
- Hvaða áhrif hefur aldur á lifunartíðni?
- Hvaða áhrif hefur ALL tegund á lifunartíðni?
- Litningagalla
- Hvaða áhrif hefur meðferðarsvörun á lifunartíðni?
- Hvaða áhrif hefur útbreiðsla ALLs á lifunartíðni?
- Hvaða áhrif hefur WBC talning á lifunartíðni?
- Hvernig getur maður tekist á við og leitað stuðnings?
- Rannsakaðu sjúkdóminn
- Hafðu samband við heilbrigðisstarfsmenn þína
- Hugleiddu viðbótarmeðferðir
- Búðu til hlutdeild fyrir vini og ástvini
Hvað er bráð eitilfrumuhvítblæði (ALL)?
Bráð eitilfrumuhvítblæði (ALL) er tegund krabbameins. Hver hluti nafns síns segir þér eitthvað um krabbameinið sjálft:
- Bráð. Krabbameinið er oft í örum vexti og krefst snemma uppgötvunar og meðferðar. Án meðferðar geta beinmergsfrumur ekki þroskast almennilega og einstaklingur hefur ekki nægilega heilbrigt, þroskað beinmerg. Beinmergur kemur í staðinn fyrir ört vaxandi óeðlileg eitilfrumur.
- Sogæðalyf. Krabbameinið hefur áhrif á eitilfrumur í hvítum blóðkornum (WBC). Annað hugtak sem hægt er að nota er eitilæxli.
- Hvítblæði. Hvítblæði er krabbamein í blóðkornunum.
Nokkrar gerðir af ÖLLUM eru til. Lifunartíðni allra fer eftir því hvaða tegund maður hefur.
ALL er algengasta krabbameinið hjá börnum en það hefur hátt lækningartíðni hjá börnum. Þótt lifunarhlutfall sé ekki eins hátt þegar það þroskast hjá fullorðnum batnar það stöðugt.
Hverjar eru lifunarhlutfall allra?
National Cancer Institute (NCI) áætlar að 5.960 manns muni fá greiningu á ALLA í Bandaríkjunum árið 2018. Um 1.470 manns munu deyja úr sjúkdómnum árið 2018.
Nokkrir þættir geta ákvarðað lifunartíðni, svo sem aldur við greiningu og undirgerð ALL.
Fimm ára lifunartíðni í Bandaríkjunum er 68,1 prósent, skýrir NCI. Þessar tölur fara þó stöðugt batnandi. Frá 1975 til 1976 var fimm ára lifunartíðni allra aldurshópa undir 40 prósentum.
Þrátt fyrir að flestir sem fá greiningu á ÖLL séu börn, þá er hæsta hlutfall Bandaríkjamanna með ALLA sem falla frá á aldrinum 65 til 74 ára.
Almennt eru um 40 prósent fullorðinna með ALL talin lækna einhvern tíma meðan á meðferð stendur, áætlar bandaríska krabbameinsfélagið. Þessi lækningartíðni fer þó eftir ýmsum þáttum, svo sem undirtegund ALLs og aldri við greiningu.
Maður er „læknaður“ af ÖLLUM ef hann er í fullri eftirgjöf fyrir eða meira. En vegna þess að líkur eru á að krabbameinið komi aftur geta læknar ekki sagt með 100 prósent vissu að maður sé læknaður. Það sem þeir geta sagt mest er hvort merki séu um krabbamein á þeim tíma eða ekki.
Hjá börnum
Samkvæmt NCI er fimm ára lifunartíðni bandarískra barna með ALL í kringum. Þetta þýðir að 85 prósent Bandaríkjamanna með ALLA bernsku lifa að minnsta kosti fimm árum eftir að þeir fá greiningu með krabbamein.
Lifunartíðni allra, sérstaklega barna, heldur áfram að batna með tímanum þegar nýjar meðferðir eru þróaðar.
Læknar geta litið svo á að mörg þessara barna séu læknuð af krabbameini ef þau hafa verið í fullri eftirgjöf í meira en fimm ár. Eftirgjöf þýðir að skert einkenni krabbameins eru minni.
Eftirgjöf getur verið að hluta eða að öllu leyti. Í fullkominni eftirgjöf hefurðu engin einkenni krabbameins. ALLIR geta snúið aftur eftir fyrirgjöf en meðferð getur hafist aftur.
NCI fullyrðir að meðal bandarískra barna með ALL sé áætlað að fá eftirgjöf. Eftirgjöf þýðir að barn hefur engin merki eða einkenni um ástandið og fjöldi blóðkorna er innan eðlilegra marka.
Hvaða þættir hafa áhrif á lifunartíðni?
Fjöldi þátta getur haft áhrif á lifunartíðni einstaklings í kjölfar ALLrar greiningar, svo sem aldur einstaklings eða talning WBC á greiningartíma. Læknar taka tillit til hvers þessara þátta þegar þeir veita sjónarmið manns.
Hins vegar er mikilvægt að hafa í huga að þessar horfur eru mat læknis á lifun miðað við greiningarupplýsingar sem þeir hafa nú.
Hvaða áhrif hefur aldur á lifunartíðni?
Samkvæmt NCI hafa sumar rannsóknir leitt í ljós að fólk hefur meiri möguleika á að lifa af ef það er 35 ára eða yngra. Almennt séð munu eldri fullorðnir með ALL venjulega hafa lakari viðhorf en yngra fólk.
Börn eru talin meiri áhætta ef þau eru eldri en 10 ára.
Hvaða áhrif hefur ALL tegund á lifunartíðni?
Fólk með frumugerðir, þar með talið pre-B, algengt eða snemma pre-B, er almennt talið hafa betri lifunar líkur en þeir sem eru með þroskaða B-frumu (Burkitt) hvítblæði.
Litningagalla
Margar mismunandi gerðir af ÖLLUM eru til. Krabbamein sem valda ALLT geta skapað mismunandi breytingar á litningum einstaklingsins. Læknir sem kallaður er meinafræðingur mun skoða krabbameinsfrumurnar í smásjá.
Nokkrar mismunandi gerðir litningagalla eru tengdir lakari viðhorfum. Þetta felur í sér:
- Ph1-jákvætt t (9; 22) frávik
- BCR / ABL-endurraðað hvítblæði
- t (4; 11)
- brottfall litnings 7
- þrískipting 8
Ef læknirinn gerir ALLAR greiningar segja þeir þér hvaða tegund hvítblæðisfrumna þú ert með.
Hvaða áhrif hefur meðferðarsvörun á lifunartíðni?
Fólk sem bregst skjótt við meðferðum fyrir ALLA gæti haft betri sýn.Þegar lengri tíma tekur að fá eftirgjöf eru horfur oft ekki eins góðar.
Ef meðferð manns tekur lengri tíma en fjórar vikur að fara í eftirgjöf getur það haft áhrif á horfur þeirra.
Hvaða áhrif hefur útbreiðsla ALLs á lifunartíðni?
ALLT getur breiðst út í mænuvökva í heila í líkamanum. Því meiri útbreiðsla til nærliggjandi líffæra, þar með talin CSF, því lakari eru horfur.
Hvaða áhrif hefur WBC talning á lifunartíðni?
Þeir sem eru með mjög mikla WBC tölu við greiningu (venjulega hærri en 50.000 til 100.000) hafa lakari horfur.
Hvernig getur maður tekist á við og leitað stuðnings?
Að heyra lækni segja þér að þú sért með krabbamein er aldrei auðvelt. Hins vegar er hægt að meðhöndla margar gerðir af ÖLLUM. Þó að þú gangist undir meðferðir eru margar leiðir til stuðnings til að hjálpa þér í gegnum þessa ferð.
Sumar aðferðirnar sem þú getur notað eru taldar upp hér að neðan:
Rannsakaðu sjúkdóminn
Að læra meira af virtum, vel rannsökuðum samtökum getur hjálpað þér að verða eins upplýst og mögulegt er um ástand þitt og umönnun.
Dæmi um framúrskarandi úrræði eru:
- Leukemia & Lymphoma Society
- Bandaríska krabbameinsfélagið
Hafðu samband við heilbrigðisstarfsmenn þína
Krabbameinsmeðferð felur oft í sér teymisaðferð við umönnun þína. Margar krabbameinsstöðvar eru með krabbameinsleiðsögumenn sem geta sett þig í samband við auðlindir og stuðning.
Margir heilbrigðisstarfsmenn geta stutt þig eða ástvini. Þau fela í sér:
- geðlæknar
- félagsráðgjafar
- næringarfræðingar
- sérfræðingar í barnalífi
- málsstjórar
- prestar
Hugleiddu viðbótarmeðferðir
Meðferðir sem stuðla að slökun og streitulosun geta bætt læknismeðferðir þínar. Dæmi geta verið nudd eða nálastungumeðferð.
Talaðu alltaf við lækninn þinn áður en þú byrjar á viðbótarmeðferðum eins og jurtum, vítamínum eða sérfæði.
Búðu til hlutdeild fyrir vini og ástvini
Þú munt líklega lenda í mörgum sem vilja hjálpa eða fá uppfærslur um hvernig þér gengur í gegnum meðferðirnar þínar.
Ef þú ert opinn fyrir því að deila þessum uppfærslum skaltu íhuga vefsíður eins og Caring Bridge. Fyrir vini sem vilja hjálpa eru til úrræði eins og Meal Train. Það gerir vinum kleift að skrá sig í matarboð.
Það er mikilvægt að muna að það eru margir vinir, fjölskyldumeðlimir og samtök sem vilja hjálpa þér við meðferð þína og bata frá ÖLLUM.