Lyfjahvörf og lyfhrif: hvað er það og hver er munurinn
Efni.
- Lyfjahvörf
- 1. Frásog
- 2. Dreifing
- 3. Efnaskipti
- 4. Útskilnaður
- Lyfhrif
- 1. Aðgerðarstaður
- 2. Verkunarháttur
- 3. Meðferðaráhrif
Lyfjahvörf og lyfhrif eru sérstök hugtök sem tengjast verkun lyfja á líkamann og öfugt.
Lyfjahvörf er rannsókn á leiðinni sem lyfið fer í líkamanum síðan það er tekið inn þar til það skilst út, en lyfhrif samanstanda af rannsókn á samspili þessa lyfs við bindisvæðið sem mun eiga sér stað meðan á þessari braut stendur.
Lyfjahvörf
Lyfjahvörf samanstanda af því að rannsaka leiðina sem lyfið mun taka frá því að það er gefið þar til það er útrýmt, fara í gegnum frásog, dreifingu, umbrot og útskilnað. Með þessum hætti mun lyfið finna tengslasíðu.
1. Frásog
Frásog samanstendur af því að lyfið berst frá þeim stað þar sem það er gefið, í blóðrásina. Lyfjagjöf er hægt að gera í meltingarvegi, sem þýðir að lyfið er tekið inn til inntöku, tungumála eða endaþarms eða utan meltingarvegar, sem þýðir að lyfið er gefið í bláæð, undir húð, í húð eða í vöðva.
2. Dreifing
Dreifingin samanstendur af þeirri leið sem lyfið fer eftir að hafa farið yfir hindrun þarmaþekjunnar í blóðrásina, sem getur verið í frjálsu formi, eða tengd plasmapróteinum, og getur þá náð nokkrum stöðum:
- Staður meðferðaraðgerðar þar sem hann hefur áhrif sem ætlað er;
- Vefjalón, þar sem það safnast upp án þess að hafa meðferðaráhrif;
- Staður óvæntra aðgerða þar sem þú munt framkvæma óæskilega aðgerð sem veldur aukaverkunum;
- Staður þar sem þau eru umbrotin, sem getur aukið verkun þeirra eða verið óvirk.
- Staðir þar sem þeir skiljast út.
Þegar lyf binst plasmapróteinum getur það ekki farið yfir hindrunina til að ná í vefinn og haft meðferðaraðgerð, þannig að lyf sem hefur mikla sækni í þessi prótein mun hafa minni dreifingu og umbrot. Tíminn í líkamanum verður þó lengri, því virka efnið tekur lengri tíma að komast á verkunarstaðinn og útrýma honum.
3. Efnaskipti
Efnaskipti eiga sér stað að mestu í lifur og eftirfarandi getur gerst:
- Gerðu efni óvirkt, sem er algengasta;
- Auðveldaðu útskilnað, myndaðu meira skautaða og vatnsleysanlegri umbrotsefni til að koma í veg fyrir auðveldara;
- Virkjaðu upphaflega óvirk efnasambönd, breyttu lyfjahvörfum og myndaðu virk umbrotsefni.
Umbrot lyfja geta einnig komið sjaldnar fyrir í lungum, nýrum og nýrnahettum.
4. Útskilnaður
Útskilnaður samanstendur af brotthvarfi efnasambandsins með ýmsum uppbyggingum, aðallega í nýrum, þar sem brotthvarfið er gert með þvagi. Að auki er einnig hægt að útrýma umbrotsefnum með öðrum mannvirkjum svo sem í þörmum, í gegnum saur, lungu ef þau eru rokgjörn og húðina í gegnum svita, móðurmjólk eða tár.
Nokkrir þættir geta truflað lyfjahvörf eins og aldur, kyn, líkamsþyngd, sjúkdómar og truflun á tilteknum líffærum eða venjum eins og reykingar og áfengisdrykkja, til dæmis.
Lyfhrif
Lyfhrif samanstanda af því að rannsaka samspil lyfja við viðtaka þeirra, þar sem þau æfa verkunarhátt sinn og framleiða meðferðaráhrif.
1. Aðgerðarstaður
Aðgerðarstaðirnir eru staðirnir þar sem innrænu efnin, sem eru efni sem eru framleidd af lífverunni, eða utanaðkomandi, sem er raunin af lyfjum, hafa samskipti til að framleiða lyfjafræðilega svörun. Helstu markmiðin fyrir virkni virkra efna eru viðtakarnir þar sem venja er að binda innræn efni, jónagöng, flutningsaðila, ensím og byggingarprótein.
2. Verkunarháttur
Verkunarhátturinn er efnafræðileg víxlverkun sem tiltekið virkt efni hefur við viðtakann og framleiðir meðferðarviðbrögð.
3. Meðferðaráhrif
Meðferðaráhrifin eru jákvæð og æskileg áhrif sem lyfið hefur á líkamann þegar það er gefið.