Scleroderma: hvað það er, einkenni og meðferð
Efni.
Scleroderma er langvinnur sjálfsofnæmissjúkdómur þar sem framleiðsla á kollageni er mikil, sem leiðir til herslu í húðinni og hefur áhrif á liði, vöðva, æðar og sum innri líffæri, svo sem lungu og hjarta.
Þessi sjúkdómur hefur aðallega áhrif á konur eldri en þrítugt, en hann getur einnig komið fyrir hjá körlum og börnum, og er skipt í tvær gerðir, staðbundin og kerfisbundin skleroderma, eftir styrkleika hans. Scleroderma hefur enga lækningu og meðferð þess er gerð til að létta einkenni og hægja á framgangi sjúkdómsins.
Scleroderma einkenni
Einkenni frá MS-sjúkdómi þróast með tímanum og samkvæmt staðsetningu einkenna er hægt að flokka scleroderma í:
- Kerfisbundið, þar sem einkennin gera vart við sig á húðinni og innri líffærum, enda talin alvarlegasta tegundin af scleroderma;
- Staðsett, þar sem einkenni eru takmörkuð við húðina.
Almennt eru helstu einkenni sem tengd eru scleroderma:
- Þykknun og stirðleiki í húðinni;
- Stöðug bólga í fingrum og höndum;
- Myrkva á fingrum á köldum stöðum eða meðan á of miklum streitu stendur, einnig þekkt sem fyrirbæri Raynauds;
- Stöðugur kláði á viðkomandi svæði;
- Hárlos;
- Mjög dökkir og mjög ljósir blettir á húðinni;
- Útlit rauðra bletta í andliti.
Fyrstu birtingarmyndir sjúkdómsins byrja á höndum og eftir mánuði eða ár fara í andlitið og láta húðina harðna, án teygju og án hrukka, sem gerir það einnig erfitt að opna munninn að fullu. Að auki, í tilfellum almennra scleroderma, getur viðkomandi einnig haft hækkaðan blóðþrýsting, lélega meltingu, mæði, þyngdartap án sýnilegrar ástæðu, breytingar á lifur og hjarta.
Hugsanlegir fylgikvillar
Fylgikvillar við scleroderma tengjast upphafi meðferðar og eru algengari hjá fólki sem er með kerfisbundið form sjúkdómsins. Þannig að þegar meðferðin er ekki unnin samkvæmt leiðbeiningum læknisins, fær viðkomandi einhverja fylgikvilla svo sem erfitt með að hreyfa fingurna, kyngja eða anda, blóðleysi, liðagigt, hjartavandamál og nýrnabilun, svo dæmi sé tekið.
Hvernig greiningin er gerð
Greining á scleroderma er erfið, þar sem einkennin ganga hægt og hægt er að rugla saman við önnur húðvandamál. Húðsjúkdómafræðingur eða gigtarlæknir verður að staðfesta sjúkdóminn með hliðsjón af einkennum sem viðkomandi hefur kynnt sér og niðurstöðu myndgreiningar og rannsóknarstofuprófa.
Þannig getur læknir bent til tölvusneiðmyndatöku eða röntgenmynd af brjósti og húðsýni, auk ANA prófsins, sem er rannsóknarstofupróf sem miðar að því að bera kennsl á sjálfsmótefni í blóðinu.
Meðferð við scleroderma
Scleroderma hefur enga lækningu og því miðar meðferðin að því að koma í veg fyrir framgang sjúkdómsins, létta einkenni og stuðla að lífsgæðum viðkomandi. Meðferðin sem gigtarlæknirinn eða húðsjúkdómalæknirinn hefur gefið til kynna getur verið breytileg eftir tegund húðskemmda og einkennum sem viðkomandi hefur sett fram, og notkun sumra lyfja getur verið tilgreind eftir því sem um er að ræða, sem hægt er að bera beint á húðina eða taka inn, svo sem ónæmisbælandi lyf eða barkstera.
Þegar um er að ræða fólk sem kynnir fyrirbæri Raynauds sem eitt af scleroderma einkennunum er einnig gefið til kynna að það haldi hlýjum á útlimum líkamans.
Að auki, þar sem scleroderma getur tengst stífni í liðum, getur einnig verið bent á sjúkraþjálfunartíma til að auka liðleika liðamóta, draga úr sársauka, koma í veg fyrir samdrætti og viðhalda virkni og amplitude í útlimum.